محمدرضا جمشیدی
به‌عنوان نخستین پرسش لطفا وضعیت کلی تولید در سال ۱۴۰۱ را تشریح کنید.
همانطوری که رهبر انقلاب بر تولید، اشتغال، صادرات و مالیات تأکید دارند ما هم به هر ۴ عامل اعتقاد داریم. نیم قرن است همواره تأکید داشته‌ایم که بقای مملکت در تولید است. زمانی‌که با فشار دولت آمریکا اصلاحات ارضی در کشور رخ داد، کشور ایران به‌سوی صنعت گرایش پیدا کرد و افرادی نظیر لاجوردی، خسروشاهی و… وارد عرصه تولید شدند. کفش ملی که یک شرکت صادرکننده بود، سرانجام تنها به یک ریال فروخته شد. زمانی‌که تمام این شرکت‌ها به عنوان صنایع ملی تلقی شدند در همان موقع هم اعلام کردیم که تولید کار آن‌ها نیست. پیشنهاد دادیم که دولت وقت کارخانه‌ها را به فعالان واگذار کند تا آن‌ها که فرا گرفته‌اند تولید کنند به‌جای آنکه از دولت حقوق بگیرند، مالیات هم به دولت پرداخت کنند. متأسفانه قبول نکردند تا یکی‌یکی واحدهای تولیدی مطرح به ورشکستگی افتادند و بهای دلار در کشور رو به فزونی گذاشت.
پس ما برای این‌که تولید داشته باشیم، ابتدا باید در نظر بگیریم که پایه تولید، ارز تک‌نرخی است. در هیچ نقطه دنیا تولید با ارز چند نرخی موفق نمی‌شود. همچنین ما باید در کشور به‌جای دستور تولید، قانون تولید داشته باشیم. برای تنظیم قوانین تولید و صادرات در مجموعه «سولیکو» مطرح‌ترین مدیران دنیا را جهت آموزش به مدیران کاله و تصاحب دانش صادرات به ایران آوردم. ما برای تأمین کالا، به قیمت خریدن مواد اولیه، چگونگی واردات و… اساتید مطرح دنیا را استخدام کردیم، به عنوان نمونه جهت آموزش مدیران «کاله» یکی از مدیران مطرح شرکت «دنون» به مدت ۵ سال به استخدام ما درآمد.
از شرکت‌های مطرح دنیا، مدیران کارآمد را به ایران آوردم تا مدیران مجموعه «سولیکو» تولید اصولی فرا بگیرند و تولیدات ما مطابق با استانداردهای بین‌المللی باشد و به عنوان یک شرکت صادراتی مطرح شویم.
امروز بیشترین مشکل کشور ما کسری بودجه است که در همه دنیا از محل دریافت مالیات تأمین می‌شود، پس اگر به شیوه صحیح مالیات در کشور اخذ شود و دولت کسری بودجه نداشته باشد، هیچ‌گاه ارزش دلار افزایش نخواهد یافت و قیمت ریال هم با ارزش خواهد شد. وقتی‌که در کشور، تولید، اشتغالزایی و صادرات داشته باشیم و مالیات به شکل اصولی دریافت شود، بسیاری از مشکلات فعلی رفع خواهد شد و آن موقع است که شعار استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی مفهوم می‌یابد. باید بپذیریم که نسخه اقتصاد دستوری در هیچ نقطه دنیا جوابگو نخواهد بود.
قسمت صنعتی کشور کره را در مقطعی روسیه تحت نظر گرفت و قسمت لم یزرع جنوبی‌اش را آمریکا، امروز کره‌جنوبی کشوری صنعتی و موفق است، اما کره شمالی به‌دلیل نبود اقتصاد آزاد در زمینه صنعت با توفیق روبه‌رو نشده است. از این‌رو باید در نظر گرفت که تولید و صنعت فقط در بستر اقتصاد آزاد توسعه خواهد یافت.
دقیقاً آلمان غربی و شرقی هم مصداق بارز تفاوت اقتصاد آزاد و دستوری است و هویداست که چه نتایجی به همراه داشته است.
ما امروز در کشوری زندگی می‌کنیم که به اقتصاد آزاد و توزیع کارت‌های حمایتی برای خانوار نیازمند به یارانه نیاز دارد تا در بستر رشد تولید طی یک بازه ۱۰ ساله بتوانیم اوضاع اقتصادمان را سروسامان دهیم.
در زمینه صادرات هم بارها اعلام کرده‌ام که ما باید وزیر صادرات داشته باشیم تا بتواند مسایل و مشکلات صادرات را به سامان برساند.
مهمترین مشکلات ما در صادرات مسائل پیچیده و یا تصمیم نگرفته دولتی است.
متأسفانه به‌دلیل آنکه ذهن صادراتی در میان تصمیم‌گیران اقتصادی کشور وجود ندارد، از این‌رو دغدغه صادرات در میان تصمیم‌گیری‌های کلان کشور مشاهده نمی‌شود.
باید در نظر بگیریم که اگر گوجه‌فرنگی را درکشور تبدیل به رب گوجه‌فرنگی و بعد صادرات کنیم ارزش افزوده بیشتری نصیب کشور خواهد شد. اگر شیرخام را به‌صورت ماست و پنیر صادر کنیم، به ازای هر لیتر شیر ۱٫۶ دلار بازگشت ارز خواهیم داشت، اما اگر پالایشگاه شیر درکشور دایر شود که ۷ سال است به‌دنبال راه‌اندازی‌اش هستیم از هر لیتر شیر ۳٫۶ دلار ارزآوری خواهد داشت، یعنی به ازای هر لیتر شیرخام ۲ دلار ارزآوری بیشتر نصیب کشور خواهد شد.
یعنی به عبارتی اگر ما ۵ میلیون لیتر شیرخام را وارد پالایشگاه کنیم و این پالایشگاه با مساعدت مسئولان راه‌اندازی شود، علاوه بر این‌که برای ۵ هزار نفر اشتغالزایی خواهد کرد و مالیات کلان خواهد داد، سالانه ۲ هزار میلیون دلار برای کشور ارزآوری خواهد داشت و از خروج ۶۰۰ میلیون دلار ارز از کشور جلوگیری خواهد کرد.
به‌دنبال راه‌اندازی پالایشگاه شیر و با توجه به توسعه دامداری‌ها، مانع خروج سالانه ۸۰۰ تا یک‌هزار میلیون دلار ارز موردنیاز برای واردات گوشت قرمز خواهیم شد.
این پروژه ملی دستور رهبری و روسای جمهوری را برای راه‌اندازی دارد، اما به‌دلیل ساختار اقتصاد هنوز هم راه‌اندازی نشده است. متأسفانه ما کشور قانونمندی نیستیم، به‌عنوان نمونه اگر ۱۰ سال پیش من طبق قانون کره وارد کردم، امروز به‌دنبال بررسی ۱۰ سال قبل هستند. به‌جای آنکه من به آینده فکر کنم، ناگزیر به مسائل حاشیه‌ای می‌شوم. ما اعتقاد داریم سال ۱۴۰۲ باید سال آفرینش و سازندگی باشد، البته در منطقه‌ای که در صلح و آرامش باشد.
ابتدای سال ۱۴۰۱ با تک نرخی شدن ارز مواجه شدیم، اما به‌واسطه آنکه زیرساخت‌ها فراهم نبود در مدت کوتاهی بازهم شاهد چند نرخی شدن ارز در بستر اقتصاد هستیم، چه تحلیلی در این خصوص دارید؟
تا زمانی‌که ارز چند نرخی است و دولت هم علاقه‌مند به این فضا هست ما به عنوان یک ایرانی چاره‌ای جز تابعیت ندایم اما باید اعلام کنم که دولت کاملاً در اشتباه است، چرا که با ارز چند نرخی تولید، اشتغال، صادرات و مالیات محقق نمی‌شود.
اگر روزی به ما اعلام می‌شد که ارز ۷ تومانی ۱۰۰ تومان شده، قابل باور نبود، اما هم‌اکنون ما قیمت دلار را ۷۰ هزار تومان حساب می‌کنیم، اما معتقدیم حتی اگر قرار است قیمت دلار ۷۰ هزار تومان باشد، باید بنشینیم و با دولت برنامه‌ریزی کنیم تا مانع خروج ارز و دانش از کشور شویم.
امروز اعلام شده که در سال ۱۴۰۱ حدود ۱۴ میلیارد دلار ارز از کشور خارج شده است و در طول سال‌های گذشته نیز در مجموع ۲۰۰ میلیارد دلار پول از مملکت خارج شده که رقم بسیار بالایی است.
سال گذشته خبرنگاران را به پالایشگاه شیر تهران دعوت کردید و از مشکلات و خلف وعده‌ها گفتید. هم‌اکنون این پروژه ملی در چه وضعیتی قرار دارد؟
متأسفانه هیچ کمک ریالی و ارزی از سوی دولت انجام نشد و امروز با وجود آنکه بالغ بر ۵۰ میلیون یورو از منابع مالی مجموعه ما در دوبی ضبط شده، اما توانستیم با ارز صادراتی که خودمان تأمین کرده بودیم و ارز آزاد وارد کشور کنیم.
امروز بالای ۹۰ درصد ماشین‌آلات موردنیاز پالایشگاه را با هر مشقتی که بود وارد شد و بخشی از پالایشگاه را به شهر بزرگ آمل منتقل کردیم.
هم‌اکنون ام پی سی ۶۰ ، وی پروتئین را تولید کرده و ام سی سی نیز به‌زودی به مرحله تولید خواهد رسید.
یکی از بزرگترین کارخانه‌های لاکتوز دنیا را در آمل ایجاد کردیم و خط‌های تولید ام سی سی و تولید غذای بچه را در پالایشگاه تهران نگاه داشتیم.
خطوط تولید چربی، خامه، کره و مارگارین را در پالایشگاه تهران و نوشیدنی‌های لاکیدو را در پالایشگاه تهران مستقر کردیم.
جنابعالی مدیری هستید که در هر شرایط اقتصادی دست از تولید و تلاش برنداشتید و در طول ۴۰ سال ۴۰ کارخانه ایجاد کردید، آیا این روند کماکان ادامه دارد؟
دقیقاً روال سالی یک کارخانه امسال هم ادامه داشته است. ما برای طرح‌های جدید حدود یک میلیارد دلار ماشین‌آلات وارداتی نیاز داریم که از این میزان حدود ۲۰۰ میلیون دلار از ماشین‌آلات را وارد کردیم و مابقی را به‌تدریج وارد خواهد شد.
امسال یک واحد تولیدی در گرگان (پمینا) راه‌اندازی شد که در زمینه تولید انواع سبزیجات منجمد فعالیت می‌کند.
واحد تولید خوراک دام مجموعه که دارای ظرفیت تولید ۵۰۰ تن در روز است نیز به‌زودی در استان البرز گشایش خواهد یافت.
به‌زودی خط تولید قوطی با سرعت تولید ۱۰۰ هزار قوطی در ساعت را راه‌اندازی خواهیم کرد.
مکمل‌های دارویی، مارگارین و انواع شیرینی و شکلات جزو محصولاتی است که در زمینه توسعه تولیدات آن‌ها گام بر می‌داریم.
در زمینه تولید انواع ساندویچ‌های آماده در حال برنامه‌ریزی هستیم تا میزان تولید را از ۱۵۰ هزار عدد تولید فعلی به ۵۰۰ عدد برسانیم. یکی دیگر از نوآوری‌های مجموعه «کاله» این است که در حال تغییر در روش تولید لبنیات هستیم و در نظر داریم با استفاده از اجزای شیر، تولیدات مرغوب‌تر و با کیفیت‌تری را روانه بازار کنیم.
با این همه ایده و نوآوری بفرمائید، مهمترین مشکلات بر سر راه تولید مجموعه شما چیست؟
به اعتقاد من چند نرخی بودن ارز و نبود قانون، مهمترین مشکلات امروز تولید در کشور است.
امروز تولیدکنندگان با توسعه صادرات به کشور ارزآوری دارند، این را باید دولت لمس کرده و شرایط بهتری برای تولیدکنندگان مهیا کند.
اما متأسفانه امروز تولیدکنندگان در حالی بلاتکلیف هستند، که عاشق کشورشان هستند.
امروز دولت نگاه منطقی به بخش خصوصی ندارد، این در حالی است که اگر دولت با بخش خصوصی همراهی کند، بسیاری از مشکلات امروز کاهش می‌یابد.
در زمینه آخرین وضعیت واحدهای تولیدی برون مرزی مجموعه «سولیکو» لطفاً توضیح دهید.
واحد تولیدی واقع در عراق را به سرعت پس از حادثه آتش‌سوزی بازسازی کردیم و امروز به تولید روزانه ۳۰۰ تن ماست رسیدیم و تولید روزانه ۵۰۰ تن ماست را هدف گرفته‌ایم. حدود ۲۰۰ تن نوشیدنی درعراق تولید می‌کنیم و به‌زودی با راه‌اندازی خط جدید، تولید پنیر نیز به روزانه ۲۰۰ تن در روز خواهد رسید. پس از آتش‌سوزی کارخانه «کاله» در عراق شرکت تتراپک، ماشین‌آلات جدید را به ما تحویل داد و برای همراهی هنوز پولش را مطالبه نکرده، این در حالی است که دولت ایران و دولت عراق حتی حال ما نپرسیده‌اند. در اقتصاد آزاد است که شرکت تتراپک، ماشین‌آلات را تحویل ما داده و رسماً اعلام کرده که هر موقع که علاقه‌مند بودید پول ماشین‌آلات را واریز کنیم. شرایط امروز عراق برای ما مثل ۵۰ سال پیش ایران است. در دوبی نیز از ما درخواست شد تا یک واحد فرآورده‌های گوشتی ایجاد کنیم که در حال احداث است و به‌زودی محصولا «پمینا» را در آنجا با شرکت Sofood (سلیمانی فود) تولید خواهیم کرد.
این واحد چه زمانی در دوبی به تولید خواهد رسید؟
هم‌اکنون از نظر ساختمانی ۹۰ درصد پیشرفت فیزیکی حاصل شده، ماشین‌آلات خریداری شده و تا چند ماه آینده پس از نصب ماشین‌آلات به تولید خواهد رسید.
پس از دوبی آیا بازهم قصد ایجاد واحد تولیدی در کشورهای دیگر دارید؟
بله – در قزاقستان بررسی‌هایی را انجام دادیم و در نظر است واحد تولیدی لبنی را در آنجا ایجاد کنیم.
در رابطه با آخرین وضعیت تولید و صادرات مجموعه معظم «سولیکو» توضیح دهید.
هم‌اکنون از مجموعه تولیدات گروه «سولیکو» حدود ۳۰ درصد صادر می‌شود و ۷۰ درصد در داخل کشور به مصرف می‌رسد. از این‌رو در نظر داریم در مرحله اول این نسبت را به ۵۰ درصد بازار داخل و ۵۰ درصد صادرات تبدیل و در نهایت هدف ما صادرات ۷۰ درصد محصولات گروه است.
اگر نکته پایانی یا پیام نوروزی دارید، بفرمائید.
اعتقاد دارم که فلسفه زندگی در پایداری در راه است. آفرینش، دانش و صلح برای سازندگی کشور ضرورت دارد. ما ایرانی‌ها باید کشورمان را بسازیم و برای این‌که سازنده باشیم ما هم باید یادبگیریم که به خانم‌هایمان احترام بگذاریم. باید علم پیدا کنیم و راه زندگی را فرا بگیریم و بیاموزیم که چگونه می‌خواهیم دانش خود را به دیگران انتقال دهیم و چگونه از دیگران بیاموزیم. هر سال عید نوروز را با آرزوی صلح برای مردم کشورم آغاز می‌کنم، چرا که در صلح می‌توان خوب فکر کرد، خوب تصمیم گرفت و خوب کشور را ساخت.
