مهندس محمدرضا جمشیدی

بی‌تردید پیش‌نیاز تحقق شعار «جهش تولید با مشارکت مردم»، انجام اصلاحات، تعدیل سیاست اقتصادی و ایجاد تمهیدات لازم دولت در اقتصاد است.
بدیهی است که روال اداره اقتصاد اگر مثل گذشته باشد و در برهمان پاشنه قبلی بچرخد تحقق جهش تولید غیرقابل لمس خواهد بود.
اما بی‌شک بخش کشاورزی به‌دلیل مختصاتی که دارد بهترین مظهر مشارکت مردمی در عرصه اقتصاد تلقی می‌شود و طرح‌هایی نظیر طرح جهش تولید در دیمزارها بستر مناسبی برای مشارکت مردم در بخش کشاورزی تلقی می‌شود.
البته طبیعی است که با توجه به نامگذاری امسال ضرورت دارد تا یکسری اقدامات مشترک میان وزارت جهادکشاورزی و کشاورزان در دستور کار قرار گیرد تا مشارکت مردم در بخش کشاورزی به‌عنوان یکی از ارکان مهم اقتصاد کشور عملیاتی شود.
شناخت و بهره‌گیری از ظرفیت بخش‌های مختلف اقتصادی به‌ویژه بخش کشاورزی در جهت تحقق مفهوم شعار سال بسیار حائز اهمیت است، چرا که بخش کشاورزی یکی از بخش‌های مهم و تأثیرگذار در مقاوم‌سازی پایه‌های اقتصاد ملی است و فراهم کننده مواد اولیه سایر بخش‌ها و تأمین کننده امنیت غذایی کشور می‌باشد که نقش ویژه‌ای در گسترش صادرات غیرنفتی، ارتقای ارزش افزوده، اشتغالزایی و گسترش سرمایه‌گذاری ایفا می‌کند.
توجه به این بخش علاوه بر فرصت‌سازی برای توسعه سایر فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی، موجبات کاهش اثرات تهدیدهای ملی نظیر تحریم‌های اقتصادی را فراهم ساخته و جایگاه راهبردی در ضربه‌گیری و خنثی‌سازی حوزه‌های اقتصادی دارد.
تحلیل ظرفیت‌ها، منابع و امکانات بالقوه بخش کشاورزی بیانگر آن است که این بخش از ظرفیت‌ها و توانمندی‌ بالای اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، امنیتی و زیست‌محیطی در تقویت و پشتیبانی جهش تولید برخوردار بوده و بسترساز اصلی الگوی اقتصاد مقاومتی است و با رویکرد مدیریت جهادی راهبردی می‌توان هم ظرفیت‌های بخش کشاورزی را تکمیل نمود و هم در راستای اقتصاد مقاومتی آن را مدیریت و پشتیبانی کرد.
مطالعات نشان می‌دهد که بخش کشاورزی نقش تعیین کننده‌ای در توسعه ملی و امنیت اقتصادی ایفا می‌کند و این بخش در تأمین مواد اولیه سایر بخش‌ها نظیر صنایع، خلق ارزش افزوده، ثبات اشتغال، کاهش فقر و بیکاری و نیز ارزآوری مؤثر و مهمتر از همه تأمین امنیت غذایی تعیین کننده بوده و از این حیث تقلیل‌دهنده آثار تهدیدهای ملی و تحریم‌های اقتصادی است.
به‌عبارتی می‌توان جایگاه ضربه‌گیری و خنثی‌سازی حربه‌های اقتصادی و سیاسی و تقلیل‌دهنده آثار تهدیدها و تحریم‌های بین‌المللی را برای بخش کشاورزی به تصویر کشید.
در حقیقت با همین نگرش است که در ادبیات توسعه؛ کشوری توسعه یافته تلقی می‌شود که کشاورزی و جامعه روستایی پیشرفته داشته باشد.
ناگفته نماند که بخشی با این همه ظرفیت دارای هزینه‌های تولید بالایی است، یعنی کشاورزان محصولات خود را تولید می‌کنند، اما از آنجایی‌ که قیمت تمام شده بالایی دارند قادر به حضور مؤثر در بازار جهانی نیستند.
از سوی دیگر با وجود آنکه ۹۷ درصد در تولید بذور خودکفا هستیم، اما دو اشکال عمده در این بخش وجود دارد، نخست این‌که بالغ بر ۹۰ درصد وابستگی به بذر سبزی و صیفی در کشور وجود دارد و از سوی دیگر با وجود آنکه بذر مناسب در کشور تولید می‌شود، اما به‌دلیل جزیره‌ای عمل کردن تحقیقات با کشاورزی ارتباط تنگاتنگی میان این دو بخش وجود ندارد و بسیاری از یافته‌های تحقیقاتی در مزارع بخش کشاورزی رشد و نمو نمی‌یابد.
خرد بودن اراضی کماکان مهمترین مانع توسعه مکانیزاسیون در بخش است و آشفتگی‌های بازار در عمل مانع سودآوری واقعی تولیدکنندگان بخش کشاورزی شده است و انتزاع هم تأثیر چندانی درخصوص این معضل تاریخی نداشته است.