صنعت غذا: دولت‌های مختلفی در سراسر دنیا اقداماتی برای ممنوعیت استفاده از کیسه‌های پلاستیکی یا وضع مالیات بر فروشگاه‌ها یا جریمه‌کردن مشتریانی که از این کیسه‌ها استفاده می‌کنند، انجام داده‌اند. برخی از این کشورها‌ به‌طور کلی و برخی دیگر به‌صورت محدود یا با اخذ هزینه‌های کلان از خریدار، افراد را به کاهش و توقف مصرف سوق داده‌اند.

به گزارش خبرنگار ما، در آگوست‌۲۰۱۷ استفاده از کیسه‌های پلاستیکی در کنیا کاملا ممنوع شد. اگر کسی به فروش، تولید یا حتی حمل انواع کیسه‌های پلاستیکی بپردازد، به ۴سال حبس یا یک جریمه سنگین به مبلغ ۴۰هزاردلار محکوم می‌شود.
سرانهGDP این کشور برای هر نفر ۳۸۶۷دلار است. این کشور سختگیرانه‌ترین قوانین را در راه ممنوعیت استفاده از کیسه‌های پلاستیکی دارد و الهام‌بخش ارایه راه‌حل‌های خلاقانه برای جایگزینی مواد پلاستیکی است.

قاچاقچیان پلاستیک

مراکش دومین کشور بزرگ مصرف‌کننده پلاستیک در جهان پس از ایالات متحده بود. ممنوعیت پلاستیکی در جولای ۲۰۱۶ در این کشور به قانون تبدیل شد. با وجود این بسیاری از مردم همچنان به‌طور غیرقانونی از پلاستیک استفاده می‌کنند. این پلاستیک‌ها توسط قاچاقچی‌ها توزیع می‌شود. براساس این قانون، تولید، واردات، صادرات، بازاریابی و استفاده از کیسه‌های پلاستیکی ممنوع است. با اعمال این قانون به کار بردن مواد اولیه خام مورد استفاده در ساخت کیسه‌های پلاستیکی ۵۰درصد (۳۵هزار تن در سال) کاهش یافته است. جریمه استفاده از پلاستیک ۵میلیون دلار است. از ۷۵۰هزار بازرسی انجام شده، ۷۵۰۰تن کیسه‌های پلاستیکی، جمع‌آوری و نابود شده است.

ممنوعیت در کشورهای در حال توسعه

رواندا نخستین کشوری است که ۱۱سال پیش استفاده از هرگونه کیسه پلاستیکی یکبار مصرف و بسته‌بندی پلاستیکی را ممنوع کرد. کیسه‌های پلاستیکی هر مسافر خارجی که به این کشور وارد شود، ضبط و به مراکز بازیافت تحویل داده می‌شود. در این کشور اگر شما را با کیسه پلاستیکی ببینند، دستگیرتان می‌کنند و به ۶‌ماه زندان محکوم می‌شوید. در پاسگاه‌های مرزی خودروی شما برای یافتن بسته‌بندی و کیسه پلاستیکی بازرسی می‌شود. در سال‌های اول این قانون در روزهای تعطیل، زن و مرد در خیابان‌ها با همکاری هم کیسه‌های پلاستیکی را جمع‌آوری می‌کردند. البته آنها برای بسیاری از پروژه‌های آبادسازی از این روش استفاده می‌کنند و به آن اموگاندا (umuganda) به معنی همبستگی و همیاری می‌گویند. آنچه در رواندا الان به فرهنگ تبدیل شده، الگویی است برای سایر کشورها به‌خصوص کشورهای آفریقایی.

ممنوعیت سختگیرانه در تایوان

کشور تایوان یکی از سرسختانه‌ترین قوانین ممنوع‌سازی‌ مصرف پلاستیک را دارد. این کشور قصد دارد تا سال ۲۰۳۰به‌طور کامل از شر کیسه‌های پلاستیکی و تمام اقلام پلاستیکی یکبارمصرف مانند ظروف و لیوان‌های نوشیدنی خلاص شود. در ابتدا رستوران‌های زنجیره‌ای و فروشگاه‌ها محدود خواهند شد و سپس به سایر حوزه‌ها تسری پیدا خواهد کرد. تا سال ۲۰۲۰خریداران برای ظروف پلاستیکی که برای خرید غذا استفاده می‌شود پول بیشتری می‌پردازند و به مرور زمان هزینه آن گران‌تر می‌شود. تا سال ۲۰۲۵به‌طور کلی مصرف نی پلاستیکی در این کشور ممنوع خواهد شد. تایوان جزو کشورهای ثروتمندی است که در مورد زباله پلاستیکی نیز شدید‌ترین سیاست‌ها را دارد. از سال ۲۰۱۸کسب و کارهایی مانند داروخانه‌ها، نانوایی‌ها و فروشگاه‌ها دیگر نمی‌توانند به مشتریان خود کیسه پلاستیکی رایگان ارائه دهند.

راه‌حل هندی

هند با نسوزاندن پلاستیک شروع کرد. در پایتخت این کشور از سال ۲۰۱۷هیچ‌کس حق ندارد زباله‌های پلاستیکی را بسوزاند. دهلی‌نو با ۲۰ میلیون جمعیت یکی از بدترین هواها را در میان پایتخت‌های جهان دارد. اگرچه هندی‌ها کمتر از آمریکایی‌ها پلاستیک مصرف می‌کنند ولی بیشترین زباله مدیریت نشده را تولید می‌کنند. مشکلات مربوط به زباله‌های پلاستیکی در هند آنچنان وسعت گرفته است که مسئولان تصمیم گرفته‌اند تا سال ۲۰۲۲تمام پلاستیک‌های یکبار مصرف را به‌طور کلی در این کشور حذف کنند. این ممنوعیت هم‌اکنون در ۲۹ایالت هند حاکم است. آگوست پارسال، در شهر مومبایی هند، مصرف هرگونه کیسه پلاستیکی یکبار مصرف، نی، بطری آب، کارد و چنگال پلاستیکی به‌طور کامل ممنوع اعلام شد و متخلفین با جریمه ۲۵هزار روپیه‌ای (۳۶۷دلار) و ۳‌ماه زندان مواجه می‌شوند. مک‌دونالد و استارباکس از نخستین متخلفینی بودند که این قانون برایشان اعمال شد.

چین، زباله‌ساز‌ترین کشور دنیا

چین با ۶۰ میلیون تن، بزرگ‌ترین کشور مصرف‌کننده پلاستیک است. منشأ بخش بزرگی از آلودگی پلاستیک‌های اقیانوس در جهان آسیاست. چین بیشترین سهم ضایعات پلاستیکی مدیریت‌نشده را با حدود ۲۸درصد از کل جهان به‌خود اختصاص داده است. چین همچنین بزرگ‌ترین کشور دنیا در زمینه واردات زباله‌های پلاستیکی برای بازیافت است. با این حال حرکت کندی در این کشور برای ممنوعیت مصرف پلاستیک در حال بروز است. از اول‌ ماه جولای سال گذشته مقررات جدیدی در مورد استفاده از کیسه‌های پلاستیکی در چین به اجرا در آمده است. طبق این مقررات از این تاریخ به بعد تنها استفاده از پلاستیک‌هایی مجاز خواهد بود که قطرشان بیشتر از بیست‌وپنج‌هزارم میلی‌متر باشد. همچنین کیسه‌های پلاستیکی مجاز در ‌آینده به‌جای اینکه به‌صورت رایگان در اختیار خریداران فروشگا‌ه‌ها قرار بگیرد، فروخته خواهند شد. درصورتی‌که صاحبان فروشگاه‌ها مقررات جدید را زیر پا بگذارند، باید جریمه نقدی معادل ۹۳۰یورو به دولت بپردازند. با وجود اینکه فقط در یکی از کارخانجات تولیدی پلاستیک ۲۰هزار کارگر به‌دلیل کاهش تولید بیکار شدند، اجرای این قانون متوقف نشد.

خداحافظی با یونولیت‌ها

در جولای سال ۲۰۱۷، سازمان زیست‌محیطی زیمبابوه (EMA) قانون ممنوعیت استفاده از پلی استایرن (یونولیت) را اعلام کرد. ظروف ساخته شده از این ماده در سراسر کشور شناخته شده است و شروع خوبی برای مبارزه با پلاستیک است. این مواد اگرچه ارزان و سبک هستند، اما هزینه زیادی به محیط‌زیست تحمیل می‌کنند. از دانه‌های پلی‌استایرن که بر پایه نفت ساخته شده، ۵۷ماده شیمیایی سمی هنگام سوزاندن، فعال‌شده و این باعث آلوده شدن هوا و اختلال در لایه ازن می‌شود. این محصولات فشرده فوم‌مانند که برای حمل موادغذایی استفاده می‌شوند برای تجزیه شدن در محیط‌زیست، به بیش از یک میلیون سال زمان احتیاج دارند. نقض این قانون، جریمه‌ای بین ۳۰ تا ۵۰۰دلار درپی خواهد داشت.

میکروپلاستیک‌های کانادایی

در کانادا شهر مونترال پیشروتر از همه، قانون ممنوعیت مصرف پلاستیک را از سال گذشته اجرا کرده است. در گذشته این شهر هر سال حدود ۲ میلیاردقطعه پلاستیک مصرف می‌کرد. دولتمردان کانادا تصمیم دارند که تا سال۲۰۲۱، مصرف ۱۰ قلم کالای پلاستیکی را به‌طور کامل در این کشور ممنوع کنند. در شرایطی که کانادا فقط ۱۰درصد از پلاستیک خود را بازیافت می‌کند، اجرای این قانون می‌تواند تا سال۲۰۳۰ حدود ۱۱میلیارد دلار صرفه اقتصادی برای این کشور به همراه بیاورد. متخلفان مجبور به پرداخت جریمه‌های نقدی بیش از هزار دلار برای اشخاص و ۲ هزار دلار برای شرکت‌ها هستند. از دیگر معضلات کانادا، استفاده از میکروپلاستیک‌ها در محصولات بهداشتی است. براساس تحقیقات در هر کیلومترمربع از دریاچه «انتاریو»، یکی از ۵دریاچه بزرگ آمریکای شمالی حدود ۱٫۱میلیون میکروپلاستیک‌ یافت می‌شود. به تازگی محققان دریافته‌اند میکروپلاستیک‌ها می‌توانند سر از بدن انسان درآورده و منجر به سرطان شوند.

تصمیم جمعی اروپا

پارلمان اروپا تصویب کرد که تا ۳ سال آینده کالاهای یکبار مصرف که جایگزین ارزان دارند مثل گوش پاک‌کن، چوب بادکنک، قاشق و چنگال پلاستیکی و نی به کلی حذف شود و برای لیوان‌های پلاستیکی دردار و کیسه‌های پلاستیکی یکبار مصرف که جایگزین ارزان‌قیمت کمی دارد، از پلاستیک به‌صورت بسیار محدود استفاده شود. / نوش آنلاین