مریم حق‌بیان

اقتصادسبز آنلاین: صنعت شیرینی و شکلات کشور با تولید ۲ میلیون تن انواع محصول و ارزآوری بیش از ۶۰۰ میلیون دلار بیانگر این است که این صنعت دیگر شایسته اطلاق واژه فانتزی نیست و با اشتغالزایی برای بیش از ۶۰ هزار نفر جایگاه قابل اعتنایی در اقتصاد کشور دارد. این صنعت بیشترین میزان صادرات و ارزآوری در بین صنعت غذا را دارد و با سرمایه‌گذاری مطلوب بخش خصوصی در سه دهه گذشته با کیفیت‌ترین محصولات را تولید و روانه بازار کرده است.

اما این صنعت در آخرین روزهای آذرماه سال‌جاری دستخوش اتهامات بی‌پایه و اساس شد که اگر درایت به موقع فعالان این صنعت و کل عوامل درگیر با صنعت غذا نبود، می‌رفت تا بازار ۸۰ میلیون نفری داخل و ۶۰۰ میلیون دلاری خارج را دستخوش تغییرات بسیار کند.
با وجود آنکه متاسفانه صنعت غذا همواره با هجمه‌های بسیار از جمله، پالم در لبنیات، وایتکس در شیر، سرطان‌زا بودن فرآورده‌های گوشتی و … مواجه است، اما این‌بار انگشت اتهام به سوی صنعتی گرفته شد که در سال‌های اخیر سرمایه‌گذاری کلانی برای آن شده است.
حکایت کیک‌های آلوده به قرص با چندین عکس از استان‌های جنوبی کشور صدرنشین اخبار رسانه‌ها شد که آن تصاویر بیانگر وجود قرص و کپسول‌های سفید رنگی در داخل کیک‌ها و ویفرها بود.
عکس قرص داخل انواع ویفر و کیک که اصلی‌ترین مخاطب آن کودکان و نوجوانان هستند یک روی سکه و خدشه‌دار شدن و بی‌اعتباری شرکت تولیدکننده روی دیگر این سکه بود.

اولین‌ خبرها از هرمزگان و سیستان و بلوچستان مخابره شد.
تصاویری از کیک‌هایی که داخل آنها قرص‌هایی از جمله استامینوفن، آنتی‌هیستامین و رانی‌تیدین قرار داشت.
در فاصله کوتاه زمانی خبر به سرعت در شبکه‌های اجتماعی دست به دست شد و بر نگرانی خانواده‌ها دوچندان افزود تا جایی‌که واکنش سردار زاهدیان، رییس پلیس مبارزه با مواد مخدر ناجا به‌عنوان رسمی‌ترین ارگان متولی در امر مبارزه با مواد مخدر را در پی داشت.
وی تأکید کرد: عکس‌ها مربوط به قرص‌های خانگی بوده که به‌صورت غیرمجاز از سنوات گذشته در بین مصرف‌کنندگان وجود داشته و قاچاقچیان به‌منظور جلوگیری از کشف مواد مخدر آنها را در بسته‌بندی‌های مختلف من جمله موادغذایی جاسازی می‌کنند، اما باید توجه داشت که محصولات غذایی تولید داخل، مجوز و آرم بهداشت و پروانه بهره‌برداری دارند و قطعاً کنترل‌های لازم در زمان تولید اعمال شده است.
در ادامه پای وزارت بهداشت به‌عنوان مسؤول سلامت جامعه به پرونده قرص‌های آلوده باز شد که جهانپور سخنگوی سازمان غذا و دارو در این مورد گفت که ماجرا به هیچ وجه ربطی به خط تولید کارخانجات ندارد و به طور قطع این جاگذاری بعد از پروسه تولید و خارج از کارخانجات صورت گرفته است.

همچنین دکتر محمدحسین عزیزی، مدیرکل دفتر غذایی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو نیز با اشاره به این‌که در بازرسی‌های انجام گرفته مشخص شده قرص در زمان تولید در کاخانه مربوط نمی‌شود تأکید کرد: اعتقاد بنده بر این است عده‌ای به قصد تشویش اذهان عمومی و تخریب امنیت غذایی جامعه این کار را انجام داده‌اند.
وی با اشاره به این‌که تنها مرجع اظهار نظر در مورد محتوای قرص‌ها و کپسول‌ها، آزمایشگاه مرجع سازمان غذا و دارو است تأکید کرد: داروهای بررسی شده اغلب داروهای خانگی نظیر استامینوفن، بروفن، سیتریزن، ‌هیدروکسی زین، متوکلوپرامید و حتی بلیستر خالی بوده و به نظر می‌رسد با هدف ایجاد رعب و وحشت و تخریب صنعت غذایی ایران این‌کار صورت گرفته است.
وی تأکید کرد همانگونه که در تصاویر مشهود است قرص‌ها و کپسول‌ها کاملاً سالم و دست نخورده و بدون تغییر رنگ و شکل ظاهری است که این موارد نشان دهنده تعمدی بودن این جاگذاری است و تأکید می‌کنم شرکت تولیدی خاصی هدف این اقدام خرابکارانه نبوده و در حال حاضر ۱۲ برند معتبر کشور درگیر این اقدام ناشایست هستند.
همچنین غلامحسین اسماعیلی، سخنگوی قوه قضائیه نیز با توطئه خواندن ماجرای کیک‌های آلوده تأکید کرد: مجموعه قوه قضائیه همگام با سایر دستگاه‌های متولی در دولت بررسی‌های دقیق و کارشناسی انجام دادند، چرا که همه نسبت به امنیت شهروندان حساس و مسؤول هستیم و نباید آنچه که در سبد غذایی مردم است جای دغدغه و نگرانی داشته باشد.
وی با مبرا دانستن تولیدکنندگان کیک و شیرینی از این قضیه، اشاره کرد: بررسی‌های مبسوطی انجام شده حکایت از یک توطئه دارد که عوامل آن در دست شناسایی هستند.

کاوه زرگران، دبیرکل کانون انجمن‌های صنایع غذایی ایران، جاسازی قرص در کیک و بیسکوئیت را اقدامی خرابکارانه علیه صنایع غذایی کشور برشمرد و گفت: انواع کیک و بیسکوئیت در کارخانجات صنایع غذایی با دمای ۴۰۰ درجه سانتیگراد تولید می‌شوند، بنابراین آلوده شدن کیک و بیسکوئیت‌ها به قرص‌ در چنین شرایط حرارتی از لحاظ فنی امکانپذیر نیست.
وی ادامه داد: امکان چنین رخدادی در محصولات بسته‌بندی چسبی که قابلیت باز و بسته شدن دارند، وجود دارد که در برخی موارد قابل تشخیص است.
دبیرکل کانون انجمن‌های صنایع غذایی ایران تصریح کرد: البته به تازگی مشابه همین موضوع در کشور ترکیه اتفاق افتاد که آن نیز یک اقدام خرابکارانه بود.

جمشید مغازه‌ای، دبیر انجمن صنفی صنایع بیسکوئیت، شیرینی و شکلات ایران، نیز موضوع جاسازی قرص در کیک‌ها را یک «مسأله امنیتی» توصیف کرد و گفت: به‌نظر می‌رسد افرادی به‌دنبال تخریب صنعت غذا یا تشویش اذهان عمومی هستند و این موضوع باید توسط نهادهای امنیتی پیگیری شود.
مغازه‌ای با تأکید بر این‌که جاسازی قرص در شبکه توزیع قانونی همچون شرکت‌های پخش و شبکه‌های مویرگی کارخانه‌ها اتفاق نیفتاده است، تصریح کرد: جاسازی قرص بیشتر در کیک‌های لایه‌ای با بسته‌بندی‌های آسان‌تر اتفاق افتاده است.
وی همچنین تأکید کرد که امکان ندارد قرص‌ها در خط تولید وارد کیک‌ها شده باشد، چرا که با حرارتی که در زمان پخت کیک وجود دارد، قرص‌ها حتما از بین‌ می‌روند یا تغییر شکل می‌دهند.
دبیر انجمن صنفی صنایع بیسکوئیت، شیرینی و شکلات ایران در پاسخ به این‌که تاکنون چقدر کیک آلوده به قرص از بازار جمع‌آوری شده است، اظهار کرد: تاکنون بیشتر گزارشات در شبکه‌های مجازی بوده و چند گزارش هم از وجود قرص در کیک از مدارس رسیده که به گفته مسؤولان آموزش و پرورش، این کیک‌ها خارج از بوفه مدارس خریداری شده است.
مغازه‌ای در ادامه از مصرف‌کنندگان کیک‌های خوراکی خواست به بسته‌بندی کیک‌ها دقت کنند که حتماً از خود شرکت‌های تولیدی، شبکه توزیع قانونی و در فروشگاه معتبر توزیع شده باشند و بسته‌بندی آنها سالم باشد.
مغازه‌ای با بیان این‌که وزارت بهداشت بروز هرگونه مسمومیت در اثر استفاده از این قرص‌ها را تکذیب کرده است، گفت: بحث قاچاق به عنوان هدف جاسازی قرص در کیک‌ها مطرح نیست، چرا که تاکنون آزمایش‌ها نشان داده قرص‌های جاسازی شده، قرص‌های معمولی خانگی بوده و اثری از ترامادول و راوانگردان در آن‌ها پیدا نشده است.

«یونس ژائله» مدیر‌عامل شرکت شیرین عسل، نیز در گفت‌و‌گو با اقتصادسبز اظهار داشت: جاسازی قرص در کیک و بیسکوئیت، یک اقدام خرابکارانه علیه امنیت روانی مردم و صنایع غذایی کشور است.
به گفته وی، ۱۲ برند معتبر کشور در این اقدام خرابکارانه مورد هدف قرار گرفتند.
ژائله به مردم توصیه کرد که مواد غذایی مورد نیاز خود را از فروشگاه‌های معتبر خریداری کنند.

در همین رابطه نیز دکتر آرمان خالقی، قائم‌مقام دبیرکل خانه صنعت و معدن ایران به خبرنگار «اقتصادسبز» گفت: قرص‌های جاسازی شده یک خرابکاری کاملاً عمومی است و دشمن به‌دنبال جنگ روانی علیه تولیدکنندگان ایران است.
وی توضیح داد: مگر می‌شود قرص در داخل خمیر کیک یا کلوچه قرار بگیرد و بعد از آن در کوره برود، سالم بماند و شکل و ظاهر خود را حفظ کند. این مسأله صددرصد مشکوک است و باید بررسی شود چرا قرص‌های معمولی در کیک‌ها با برندهای مختلف جاسازی شده است.

خالقی ادامه داد: پرواضح است که با یک تروریسیم اقتصادی مواجه هستیم تا مردم نسبت به تولیدات ملی بی‌اعتماد شوند و با این روش ضربه مهلکی به اقتصاد کشور زده است.
وی گفت: خوشبختانه تمامی خطوط تولید کارخانجات مجهز به دوربین‌های مداربسته است و صفر تا صد تولید زیرنظر مسؤولین فنی است و با توجه به متفاوت بودن قرص‌ها، متفاوت بودن محصولات، ساعت و روز تولید و نقاط جغرافیایی متفاوت می‌توان به این نکته رسید که این یک حرکت سازمان یافته است. که هدف اصلی آن خدشه به تولید ملی بوده و مردم در این زمینه باید بسیار هوشیار باشند.
وی با اشاره به این‌که هجمه‌های وارده به صنعت غذا در سال‌های اخیر سبب بروز مشکلات بسیاری برای فعالین صنعت غذا شده تأکید کرد: صنعت غذا با امنیت ۸۰ میلیون خانوار ایرانی ارتباط دارد و نباید با اظهار نظرهای گاه بی گاه شیرازه یک صنعت را بر باد داد.
وی گفت: با توجه به حجم بالای صادرات صنعت شیرینی و شکلات و تعدد کشورهای مقصد صادراتی به این نتیجه می‌رسیم که افرادی صنعت شیرینی و شکلات ایران را که دومین صنعت بعد از صنعت پتروشیمی است را هدف گرفته‌اند.
خالقی با اشاره به این‌که سال‌هاست فرش دستباف ایرانی هم به‌دلیل همین هجمه‌ها با مشکلات صادراتی مواجه است گفت: صادرات پسته نیز به‌دلیل وجود سم افلاتوکسین با مشکلاتی مواجه شده که در این زمینه باید با برنامه‌ریزی به رفع مشکلات بپردازیم و نباید مزیت‌های صادراتی و فضای رشد اقتصادی را تقدیم رقبا کنیم.
خالقی با تأکید بر این‌که جاسازی قرص در کیک یک حمله اقتصادی تمام عیار است، تأکید کرد: باید پدافند غیرعامل را در این زمینه به‌کار بگیریم و آسیب‌شناسی این مسأله را در اولویت قرار دهیم.
وی ادامه داد: نقاط بخش کیک‌های آلوده مناطق مذهبی و قومیتی کشور بود و باید اشاره کنم که این یک اقدام برنامه‌ریزی شده علیه امنیت ملی و تهیج افکار عمومی هموطنان بوده است.

محسن نقاشی، دبیر فدراسیون کشاورزی و صنایع غذایی ، نیز با تأکید بر این‌که ماجرای کیک‌های آلوده امنیت ملی و تشدید جو روانی جامعه هدف قرار داده است، گفت: این یک دسیسه بر علیه تولید کشور است، چرا که یک قرص در دمای ۲۵۰ درجه فرهای تولیدی و ماشین‌آلات خط تولید نمی‌تواند سالم بماند اما در عکس‌‌های پخش شده در رسانه‌ها و فضای مجازی نوع قرص یا کپسول کاملاً قابل مشاهده است.
نقاشی تأکید کرد: به حدی این حرکت مبتدی و ناشیانه بود که در فضای مجازی دست مایه خنده و تمسخر کاربران قرار گرفته بود.
وی افزود: مردم عادی و غیرمتخصص نیز بدون تجهیزات آزمایشگاهی توانستند تشخیص دهند که این جاگذاری ربطی به خطوط تولید ندارد و بعد از خروج از کارخانه این مشکل به‌وجود آمده است. دبیر فدراسیون کشاورزی و صنایع غذایی با اشاره به این‌که این عمل یک تروریسم اقتصادی و جنگ روانی دشمن است گفت: خوشبختانه در این زمینه کلیه ارگان‌های ذی‌ربط از جمله وزارت بهداشت، قوه قضائیه، سازمان غذا و دارو و… واکنش‌های به‌موقع را داشتند و به لطف خدا این توطئه‌ در نطفه عقیم ماند.
در ادامه نگارش این گزارش تلاش‌های نگارنده برای صحبت با سایر دست‌اندرکاران صنعت شیرینی و شکلات بی‌نتیجه ماند. اما به هرحال وزارت بهداشت و کلیه مسؤولان امر در این قضیه با اشراف کامل بر موضوع، خاطر هموطنان و مصرف‌کنندگان را از هرگونه مشکل در خطوط تولیدی و سهل‌انگاری در پروسه تولید آسوده کردند لذا توصیه می‌شود مصرف‌کنندگان هرگونه مورد مشکوک را به مقامات مسؤول گزارش دهند.